...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

INWENTARYZACJA CHAŁUPY PODCIENIOWEJ WE WSI KALNIK
...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Przedmiotem inwentaryzacji architektoniczno-konserwatorskiej była zabytkowa chałupa podcieniowa, zlokalizowana pierwotnie we wsi Kalnik na Żuławach.
W miejscowości tej na początku XIX w. powstało kilka podobnych domostw, których domniemanym autorem był tworzący na tych terenach znany cieśla olęderski - Jan Grahn.
Osobliwością chałupy nr 57 jest zachowana w podcieniu belka, sygnowana jego podpisem oraz datą 1821, świadcząca o oczywistym autorstwie Grahna i dokładnej dacie realizacji obiektu.
Ponadto we wsi zachowały się do dziś jeszcze dwa podobne domy, które są wciąż zamieszkałe.

Wykonana przez nas dokumentacja stanowi obraz budynku w jego pierwotnym kształcie, który udało się ustalić na podstawie analizy zrębów obiektu oraz materiałów archiwalnych – przede wszystkim dawnych fotografii.
Dokumentacja posłużyłam celom przeniesienia i rekonstrukcji chałupy w prywatnym skansenie, mieszczącym się na terenie Mazur.

Obiekt pierwotnie zlokalizowany był na delikatnym wzniesieniu, po południowej stronie szosy prowadzącej z Pasłęka do Morąga.
Chałupa zorientowana kalenicowo, ustawiona podcieniem w kierunku drogi.
Budynek parterowy, nakryty wysokim dachem.
Obiekt założony na planie prostokąta, z asymetrycznie dostawioną wystawką podcienia. Podcień pełnił dawniej funkcję spichlerza, który wsparty na pięciu misternie opracowanych słupach, dołem stanowił rodzaj przejazdu. Góra wystawki wykonana została w konstrukcji ryglowej, wypełniona cegłą, ułożoną w wątek dekoracyjny.
W osi symetrii podcienia usytuowane jest główne wejście do budynku, prowadzące bezpośrednio do sieni i korytarza prowadzącego do tylnego wyjścia. Linia łącząca oba wyjścia tworzy funkcjonalną oś, która dzieli budynek na dwa trakty - mieszkalny i gospodarczy.

W obiekcie centralnie usytuowana była czarna kuchnia – dawniej powszechnie stosowana, jednak do dziś zachowana w niewielu obiektach.
Pomimo zawalonego komina nadal dość czytelny jest jej układ. Wiadomo, iż był to tzw. system „komina butelkowego”.
Obiekt był częściowo podpiwniczony.

Publish modules to the "offcanvs" position.